Dodatkowe świadczenia socjalne dla obywateli i emigrantów zarobkowych w Niemczech
Obywatele Niemiec oraz zatrudnieni w Niemczech obcokrajowcy mają prawo do dodatkowych świadczeń socjalnych wypłacanych w konkretnych, wskazanych prawem okolicznościach. Zasiłek dla bezrobotnych, zasiłek wychowawczy, zasiłek wypłacany w przypadku upadłości pracodawcy, świadczenie chorobowe — w artykule przyjrzymy się im nieco bliżej.
Każdy obywatel UE ma prawo do bezwizowego wjazdu na terytorium Niemiec oraz do pobytu i pracy w tym kraju, bez ograniczeń i bez specjalnego pozwolenia. Zgodnie z zasadą przemieszczania się, emigranci zarobkowi są więc traktowani (pod niemal każdym względem) na równi z miejscowymi. Na jakie świadczenia socjalne mogą liczyć w przypadku zaistnienia określonych prawem przesłanek?
Zasiłek dla bezrobotnych (Arbeitslosengeld I)
Zasiłek dla bezrobotnych to świadczenie wypłacane po zakończeniu stosunku pracy, podczas bezrobocia. Aby osoba bezrobotna mogła je otrzymać przez okres ostatnich 30 miesięcy, powinna być zatrudniona przez co najmniej 12. Niezbędnym warunkiem jest także rejestracja w urzędzie pracy oraz aktywne poszukiwania podlegającego obowiązkowemu ubezpieczeniu wakatu (często przy wsparciu agencji pracy).
Ile wynosi kwota zasiłku Arbeitslosengeld I?
Podstawą wyliczenia kwoty zasiłku jest wynagrodzenie brutto za ostatnie 12 miesięcy. Po odliczeniu podatków beneficjent otrzymuje kwotę w wysokości 60 procent wynagrodzenia netto. W przypadku posiadania jednego lub więcej dzieci odsetek ten wzrasta do 67 procent. Podstawę prawną dla zasiłków dla bezrobotnych stanowią §§ 136 do 164 oraz 323, 327, 337 i inne trzeciej księgi kodeksu socjalnego (SGB III).
Zasiłek socjalny Arbeitslosengeld II (Hartz IV)
Hartz IV to potoczne określenie zasiłku dla bezrobotnych wypłacanego osobom, które pozostają bez pracy dłużej niż rok i nie mają jeszcze 65 lat. Jego podstawą prawną jest Druga Księga Kodeksu Socjalnego (SGB II). Prawo do zasiłku Hartz IV mają tylko osoby w wieku od 15 do 65-67 lat, które są zdolne do pracy.
Formularz wniosku Hartz IV „Main Application for Unemployment Benefit II” można otrzymać w urzędzie pracy właściwym dla danej gminy lub pobrać go online w formacie PDF pod hasłem Hartz IV Forms (Formularze Hartz IV) i wypełnić w domu.
Ile wynosi kwota zasiłku Hartz IV?
Od 1 stycznia 2021 roku miesięczna kwota zasiłku Hartz IV wynosi:
- 446 euro dla dorosłej osoby;
- 401 euro dla partnerów, jeśli oboje są pełnoletni.
- 357 euro dla dorosłych świadczeniobiorców, którzy nie prowadzą własnego gospodarstwa domowego, ponieważ żyją w gospodarstwie domowym innych osób.
Zasiłek rodzicielski (Elterngeld)
Zasiłek rodzicielski (Elterngeld) rekompensuje brak dochodów, gdy rodzice opiekują się dzieckiem po urodzeniu. Zabezpiecza ekonomiczną egzystencję rodzin i pomaga ojcom i matkom lepiej godzić życie rodzinne z zawodowym.
Ile wynosi kwota Elterngeld?
Wysokość zasiłku rodzicielskiego zależy od tego, jakie dochody miał rodzic opiekujący się dzieckiem przed jego narodzinami i czy po narodzinach dziecka dochody zostały utracone. Rodzice o wyższych dochodach otrzymują 65 procent, rodzice o niższych dochodach do 100 procent swoich poprzednich dochodów.
Zasiłek wypłacany w przypadku niewypłacalności pracodawcy (Insolvenzgeld)
Niewypłacalność ma miejsce, gdy pracodawca nie jest w stanie dłużej spełniać swoich zobowiązań płatniczych lub nie jest w stanie spełnić ich w całości. W tym przypadku Agencja Pracy na wniosek pracowników wypłaca rekompensatę za brakujące wynagrodzenie (Insolvenzgeld). Takie świadczenie jest wypłacane jednorazowo za ostatnie trzy miesiące przed wystąpieniem niewypłacalności. Podstawę prawną dla świadczeń w przypadku niewypłacalności stanowią zapisy trzeciej księgi kodeksu socjalnego (SGB III).
Świadczenie chorobowe (Krankengeld)
Krankengeld jest świadczeniem zastępującym wynagrodzenie z ubezpieczenia zdrowotnego, mającym na celu zrekompensowanie utraty dochodów w wyniku niezdolności do pracy spowodowanej chorobą. Wypłaca je kasa chorych przez maksymalnie 78 tygodni w ciągu 3 lat.
Ile wynosi wysokość Krankengeld?
Wysokość zasiłku chorobowego za każdy dzień kalendarzowy zależy od wysokości stałego dochodu. Jego wartość wynosi zazwyczaj 70 procent dochodu brutto, ale nie więcej niż 90 procent dochodu netto. Jest też ograniczona do ustawowej maksymalnej kwoty 112,88 euro dziennie (2021).
Źródła:
https://www.gesetze-im-internet.de/sgb_3/
https://www.gesetze-im-internet.de/sgb_5/