Planowanie badania sprawozdań finansowych. Badanie zgodnie z MSB w 7 krokach – krok 2

Ten wpis jest drugim z cyklu 7 artykułów na temat badania sprawozdań finansowych zgodnie z MSB, przy wykorzystaniu programu DATEV Audit. Pierwszy artykuł z tego cyklu mogą Państwo znaleźć TUTAJ. 

BADANIE SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH  ZGODNIE Z MSB

KROK 2. PLANOWANIE BADANIA

Po wykonaniu czynności wstępnych, „Dokument przewodni” przenosi użytkownika do kolejnego kroku jakim jest ogólne planowanie badania. Na tym etapie konieczne jest rozpoznanie badanej jednostki oraz opracowanie strategii badania.

MSB 315 kładzie nacisk na ten element badania w kontekście rozpoznania i oceny ryzyka istotnego zniekształcenia. Poznanie jednostki i jej otoczenia, w tym jej kontroli wewnętrznej jest ciągłym, dynamicznym procesem gromadzenia, aktualizowania i analizowania informacji trwającym przez całe badanie. Poznanie jednostki stwarza układ odniesienia, w ramach którego biegły rewident planuje badanie i dokonuje zawodowych osądów podczas badania.

Udokumentowanie tego procesu odbywa się za pomocą karty roboczej „5401 – Poznanie badanej jednostki i jej otoczenia”, która pozwala na zapoznanie się z ważnymi czynnikami związanymi z funkcjonowaniem jednostki, takimi jak:

• podstawowa działalność jednostki

• wskaźniki ekonomiczne

• trendy w branży

• główni konkurenci

• główni dostawcy

• kierownictwo

• personel

• główni doradcy

• podmioty powiązane

• inwestycje jednostki

• rachunkowość

• planowanie działalności

• zarządzanie ryzykiem

Dokument ten ma charakter opisowy, dlatego też jego wypełnienie polega głównie na wprowadzaniu komentarzy przy poszczególnych pytaniach. Proces ten można jednak znacznie uprościć poprzez dołączanie gotowych załączników, jak na przykład zeskanowany wyciąg z KRS-u będący uzupełnieniem informacji o podstawowej działalności jednostki. Podobnie możemy postąpić z dokumentem opisującym politykę rachunkowości.Warto zwrócić uwagę, że jeden z elementów karty odnosi się do wskaźników ekonomicznych, jednak nie jest to miejsce na ich wyliczenie, ale opisanie tych, które najpełniej charakteryzują badaną jednostkę.

Po zapoznaniu się z funkcjonowaniem jednostki należy przejść do opracowania ogólnej strategii badania za pomocą karty „5405 – Ogólna strategia badania”. Zgodnie z zapisami w MSB 300, dokumentacja ogólnej strategii badania stanowi zapis kluczowych decyzji niezbędnych dla właściwego zaplanowania badania i przekazania znaczących spraw członkom zespołu wykonującego badanie. Powinna ona zawierać:

• charakterystykę zlecenia

• cele sprawozdawczości

• harmonogram badania

• sposób komunikowania

• wstępną ocenę ryzyka

• określenie istotności

• rodzaj i czas wykorzystania zasobów

Na wstępie należy określić charakterystykę zlecenia, podając m.in. sposób prowadzenia ksiąg rachunkowych, cel zlecenia, branżę, w której działa firma oraz określić wymagania dotyczące specjalistycznej wiedzy badającego. W przypadku, gdy badanie wykonujemy po praz pierwszy i zostało to wcześniej zaznaczone na „Dokumencie przewodnim”, pojawi się możliwość przeprowadzenia dodatkowych czynności na karcie „5420 – Zlecenie badania po raz pierwszy”, zgodnie z wymogami MSB 300, który w takim przypadku nakazuje wziąć pod uwagę następujące dodatkowe sprawy:

• ustalenia poprzedniego biegłego rewidenta

• omówienie z kierownictwem wszystkich znaczących kwestii

• procedury badania nieodzowne do uzyskania wystarczających i odpowiednich dowodów badania stanów początkowych

• inne procedury, których zastosowania wymaga system kontroli jakości badania firmy audytorskiej

Tworząc harmonogram prac należy określić ogólne ramy czasowe kluczowych etapów badania. Korzystając z dodatkowej karty „5421 – Planowanie osobowe i czasowe”, można szczegółowo zaplanować zaangażowanie czasowe dla każdego z członków zespołu w podziale na poszczególne etapy badania. Wprowadzanie w trakcie wykonywania zlecenia godzin rzeczywistych, pozwoli na uzyskanie szczegółowego zestawienia planowanego i zrealizowanego czasu pracy, umożliwiając stworzenie kosztorysu projektu.

Strategia badania opisuje także wstępną ocenę ryzyka nieodłącznego i ryzyka kontroli, jednak informacje te pochodzą z karty przyjęcia zlecenia i nie podlegają edycji w tym dokumencie. Aby dokonać zmiany ich wartości, należy z poziomu „Dokumentu przewodniego” otworzyć kartę „5410 – Przyjęcie zlecenia” i tam dokonać modyfikacji odpowiednich zmiennych.

Zgodnie z zapisami MSB 230, ustalając ogólną strategię badania, biegły rewident wyznacza istotność dla sprawozdań finansowych jako całości. Jeżeli to właściwe wyznacza także poziom lub poziomy istotności dla określonych grup transakcji, sald kont lub ujawnień oraz istotność wykonawczą. Na tym etapie nie jest konieczne jeszcze wprowadzenie danych finansowych. Natomiast konieczne jest określenie sposobu wyznaczenia istotności przez wskazanie współczynnika procentowego dla każdej pozycji bilansowej, która jest pobierana do jej obliczenia a także wartości istotności wykonawczej.

Wyznaczenie istotności ogólnej na poziomie sprawozdania odbywa się na podstawie wskazanych wartości sprawozdania finansowego oraz współczynnika istotności wykonawczej. System wyznacza także istotność dla poszczególnych pozycji sprawozdania za pomocą metody pierwiastkowej. Pozwala także na jej skorygowanie w zależności od poziomu ryzyka istotnego zniekształcenia na poziomie sprawozdania i badanego obszaru oraz uzależnić odsetek badanej próby od ryzyka przeoczenia.

Ostatnim elementem budowy strategii jest informacja na temat członków zespołu badającego oraz ekspertów zewnętrznych. Jeśli badanie będzie wymagać powołania niezależnego eksperta, wyniki jego prac należy opisać wykorzystując kartę roboczą „5425 – Korzystanie z wyników pracy eksperta”, zgodnie z wytycznymi MSB 620.

Autor:

Dariusz Dominiak

Product Manager

DATEV.pl