Okres próbny w Niemczech

Każdy, kto nawiązuje stosunek pracy, dostaje określoną ilość czasu, aby dać się poznać pracodawcy, wykazać swoje kompetencje i zaangażowanie. Okres ten to właśnie okres próbny. Co warto wiedzieć o okresie próbnym w Niemczech? Sprawdźmy.

Pod pojęciem okresu próbnego rozumie się okres poprzedzający nawiązanie stałego (lub terminowego) stosunku pracy. Po zakończeniu okresu próbnego stosunek pracy przedłuża się automatycznie na czas nieokreślony (lub na czas określony w przypadku umowy o pracę na czas określony). Okres próbny przynosi wymierne korzyści pracodawcy i pracownikom: obie strony mają szanse wzajemnie się poznać i zdecydować, czy chcą kroczyć wspólnie zawodową ścieżką.

Jak długo trwa okres próbny w Niemczech?

Zgodnie z § 622 (3) BGB okres próbny może trwać maksymalnie sześć miesięcy. Oczywiście pracodawcy i pracownicy mogą uzgodnić, że nie będzie w ogóle obowiązywał lub będzie krótszy.

Przykład. Zgodnie z układem zbiorowym pracy dla malarzy i lakierników, okres wypowiedzenia może wynosić sześć dni w ciągu pierwszych sześciu miesięcy, a nawet jeden dzień w ciągu pierwszych dwóch tygodni.

Pod pewnymi warunkami, dozwolone jest również przedłużenie terminu. Dzieje się tak na przykład wtedy, gdy pracodawca i pracownik nie mogli się dostatecznie poznać w pierwotnie uzgodnionym okresie z powodu długotrwałej choroby pracownika. Co ważne, przedłużenie okresu próbnego jest możliwe tylko wtedy, gdy umowa o pracę lub obowiązujący układ zbiorowy pracy nie zawierają odmiennych sformułowań czy klauzul.

Szczególna zasada dotyczy okresy próbnego w procesie kształcenia zawodowego: § 20 BBiG (ustawa o kształceniu zawodowym) przewiduje obowiązkowy okres próbny dla stosunku kształcenia zawodowego. Musi on trwać co najmniej jeden miesiąc i nie może przekroczyć czterech miesięcy.

Jaki okres wypowiedzenia obowiązuje podczas okresu próbnego?

Zgodnie z § 622 (3) niemieckiego kodeksu cywilnego, pracodawca i pracownik mogą w okresie próbnym skrócić okres wypowiedzenia do dwóch tygodni. Jest to minimalny okres wypowiedzenia, od którego można odstąpić na mocy układów zbiorowych. Jeśli pracownica zajdzie w ciążę podczas okresu próbnego, może zostać zwolniona dopiero po upływie czterech miesięcy od porodu. Jeśli stosunek pracy zostanie rozwiązany w trakcie okresu próbnego, to zgodnie z § 102 ust. 1 BetrVG należy zasięgnąć opinii rady zakładowej (tak jak w przypadku każdego innego rozwiązania stosunku pracy). Jeśli pracodawca tego nie uczyni, zwolnienie jest nieważne zgodnie z § 102 ust. 1 zd. 3 BetrVG.

Urlop w okresie próbnym

Zgodnie z ustawą federalną o urlopach wypoczynkowych pracownicy mają prawo do pełnego urlopu dopiero po upływie sześciu miesięcy. Ten okres oczekiwania może zatem wykraczać poza ustawowy okres próbny określony w umowie o pracę. Nie oznacza to jednak, że w okresie próbnym pracownikowi nie przysługuje żaden urlop. Zgodnie z § 5 BUrlG pracownik ma prawo do urlopu częściowego w wymiarze jednej dwunastej urlopu rocznego za każdy pełny miesiąc istnienia stosunku pracy. Jeśli więc umowa o pracę ma łączny wymiar 20 dni przy 5-dniowym tygodniu pracy, zatrudniony ma prawo do 1,6 dnia urlopu za każdy upływający miesiąc — nawet w okresie próbnym.

Choroba w okresie próbnym

Niezależnie od tego, czy pracownik znajduje się w okresie próbnym umowy na czas określony, czy nieokreślony, zgodnie z § 5 ustawy o kontynuacji wynagrodzenia ma on obowiązek dopełnić następujących obowiązków informacyjnych i dowodowych:

• natychmiastowo powiadomić pracodawcę o chorobie;
• przedłożyć zaświadczenie lekarskie o niezdolności do pracy.

Jeśli pracownik jest nieobecny z powodu choroby, pracodawca ma obowiązek wypłacania wynagrodzenia. Jeśli zatrudniony nie przepracował jeszcze dla firmy czterech tygodni, odpowiedzialność ponosi kasa chorych.

Okres próbny a umowa na czas określony

Okres próbny obowiązujący przy umowie na czas określony to stosunek pracy, który jest ograniczony w czasie i opiera się na merytorycznej przyczynie testowania pracownika. W przypadku tego rodzaju stosunku nie obowiązuje maksymalny okres określony w § 622 ust. 3 BGB. W takich okolicznościach dłuższe stosunki pracy na okres próbny powinny być możliwe jedynie w przypadku bardzo wymagających zadań.

Zawarcie próbnego stosunku pracy na czas określony może być również wykluczone na mocy ustawy, układu zbiorowego lub umowy zakładowej. W czasie trwania takiego stosunku pracy — o ile nie ustalono inaczej — wykluczone jest wypowiedzenie zwykłe.

Źródła:

https://www.gesetze-im-internet.de/bgb/

https://www.gesetze-im-internet.de/betrvg/

https://www.gesetze-im-internet.de/burlg/