Korzystanie z wyników pracy eksperta powołanego przez biegłego rewidenta

Powody dla powołania eksperta

Biegły rewident w trakcie badania sprawozdania finansowego ze względu na istotne zagadnienia wymagające specjalistycznej wiedzy i doświadczenia z dziedziny innej niż rachunkowość i rewizja finansowa może skorzystać z wyników pracy powołanego przez siebie eksperta w celu uzyskania wystarczających i odpowiednich dowodów. W zależności od tego, czy ekspert powołany przez biegłego rewidenta jest ekspertem wewnętrznym (partner lub członek zespołu badającego) lub zewnętrznym muszą być przestrzegane zasady i procedury zapewnienia jakości.

Ekspert wewnętrzny vs. ekspert zewnętrzny

W przypadku eksperta wewnętrznego, który ma obowiązek stosowania zasad i procedur zapewnienia jakości firmy audytorskiej nie trzeba dodatkowo dokumentować  oceny systemu jakości. W niektórych przypadkach ekspert zewnętrzny może podlegać wymogom firmy audytorskiej. Natomiast w przypadku eksperta zewnętrznego nie podlegającego wymogom zasad i procedur zapewnienia jakości firmy audytorskiej, biegły rewident powinien udokumentować swoje prace dotyczące zbadania takiego systemu u eksperta.

Ze względu na wyłączną odpowiedzialność biegłego rewidenta za prace eksperta przy wydaniu opinii musi on ocenić, czy powołany przez niego ekspert posiada niezbędne do wykonania ekspertyzy odpowiednie kompetencje, umiejętności i obiektywizm i prawidłowo to udokumentować.

Informacje dotyczące kompetencji i umiejętności mogą pochodzić z różnych źródeł takich jak: przeprowadzone rozmowy z ekspertem lub osobami którym znana jest praca eksperta, standaryzacja pracy, specjalizacja, przynależność do organizacji branżowych, certyfikaty, publikacje. Zagrożenia obiektywizmu powołanego eksperta mogą wynikać z takich okoliczności jak czerpanie korzyści własnych, stronniczość, samoocena, zażyłość, zastraszenie, które biegły rewident powinien przeanalizować, ograniczyć poprzez zastosowanie zabezpieczeń lub wyeliminować.

Udokumentowanie pracy eksperta

Biegły rewident ustala najlepiej w formie pisemnej rodzaj, zakres i cele dotyczące wykonywanej usługi, jak również odpowiedzialność biegłego rewidenta i eksperta oraz formę sprawozdania z wykonania usługi.

Po wykonaniu usługi przez powołanego eksperta biegły rewident ocenia i dokumentuje, czy wyniki pracy odpowiadają jego celom poprzez ustalenie przydatności i racjonalności ustaleń lub wniosków, zbadanie ich spójności z innymi dowodami badania. Jeżeli ekspert opiera się na znaczących założeniach, danych źródłowych i zastosowanych metodach biegły rewident powinien zweryfikować te informacje i metody, a także czy odpowiadają one celom, które zostały założone. Możliwe jest wtedy rozszerzenie prac wykonanych przez eksperta lub sam przeprowadza dodatkowe procedury odpowiednie do okoliczności.

Procedury przy powoływaniu zewnętrznego eksperta:

Przed wykonaniem usługi

• Ustalenie w formie pisemnej rodzaju, zakresu i celów dotyczących wykonywanej usługi
• Ustalenie odpowiedzialności biegłego rewidenta i eksperta oraz formę sprawozdania z wykonania usługi.

Po wykonaniu usługi

• Ocenienie i udokumentowanie czy wyniki pracy odpowiadają celom biegłego rewidenta poprzez ustalenie przydatności i racjonalności wniosków

Wnioski

Biegły rewident powinien w dokumentacji z badania ująć efekty pracy powołanego eksperta, przejrzeć jego dokumentację z wykonanej usługi, ewentualnie skierować dodatkowe zapytania w dodatkowych zagadnieniach. Przy wydawaniu opinii w zależności od jej rodzaju i regulacji prawnych biegły rewident może się powołać na wyniki pracy eksperta, jednak musi zaznaczyć, że nie ogranicza to jego odpowiedzialności za wyrażoną opinię.